Niet vernieuwen: het nieuwe vernieuwen

education, reform

Volgens Arjen Lubach over de n-de onderwijsvernieuwing:

Hier meer, en vandaag een brief waarin docenten vragen om meer tijd en vrijheid.

‘Vernieuwingen’ lijkt inderdaad een favoriete bezigheidstherapie voor mensen die net teveel weten om vloeren te vegen, maar te weinig om echt te begrijpen wat ze doen. Op kleine schaal herken ik het goed: na het schrijven van een tekst of een stuk software heb ik soms de neiging te herschrijven. Het kan altijd beter. Na een jaartje programmeren voor mijn proefschrift-onderzoek kwam ik eropeens achter dat ik meer tijd kwijt was aan herschrijven dan onderzoek doen: niet slim! Sindsdien is herschrijfbestendigheid een expliciet onderdeel van de software die ik schrijf. Nee, niet door het onbegrijpelijk ingewikkeld te maken (te overengineeren), maar juist door het ontwerp flexibel en simpel te houden zodat functies toevoegen makkelijk is. Weerstand opbouwen tegen de neiging tot vernieuwing, want uiteindelijk is duurzaamheid een doel op zich: het voorkomt kostbare omvorm- of hertrainfases.

Het vereist echter enige competentie en bewustzijn, en ik zeg heel brutaal dat onderwijshervormers net niet pienter genoeg zijn om een kosten-baten analyse van hervormen op zich te begrijpen. Neen, luister gewoon eens naar de professionals zelf die daar toch toe opgeleidt zijn: die willen minder administratieve overhead en meer vrijheid. Vrijheid om te kiezen (niet alles kan in het curriculum), en vertrouwen capaciteit van leraren om die keuze tot een goed einde te brengen. Als docenten als lopende-band-arbeiders behandelt worden, dan hoef je juist geen ’excellentie’ te verwachten.